Kentsel Yeşil Alan Kullanıcı Gruplarının Yaşa Bağlı Değişen Tercihleri ve Katılımcı Tasarım Önerileri


Atay Kaya İ., Güngör E. N.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2024
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2024

Proje Özeti

Kentsel yeşil alanlara dair karar verme süreçlerinin katılımcı olması şehir planlama disiplini ve meslek alanı için önemli bir gündemdir. Kullanıcıların tercihleri ve tasarım önerilerinin bilinmesi onların bu süreçlere dahil edilmesi için önemlidir. Literatürde dezavantajlı gruplar veya ihtiyaç grupları olarak değinilen çocuk ve yaşlılar için kamusal alanlardaki kullanım tercihlerine dair çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı açısından özgünlüğü kentsel yeşil alan kullanıcılarını dört farklı yaş grubu olarak ele almasıdır. Çalışmanın amacı çocuk, genç, yetişkin ve yaşlı yaş gruplarının, kentsel yeşil alan tasarımında yaşa bağlı değişen tercihlerini tespit etmek ve birbiri ile karşılaştırmaktır. Çalışmanın yöntem açısından özgünlüğü ise her yaş grubu için mülakatlar ve odak grup görüşmeleri yapmanın yanı sıra onların atık malzemeler kullanarak kolektif bir şekilde maketler üretmesi ve kentsel yeşil alan tercihlerini tasarım önerileri olarak geliştirebilecekleri katılımcı bir araştırma yöntemi kullanmasıdır. Çalışmanın yöntemi yarı yapılandırılmış mülakat, odak grup görüşmesi, atölye/çalıştay ve veri analizi tekniklerini kapsamaktadır. Çalışmanın 6-9 yaş, 18-22 yaş, 35-50 yaş ve 65 yaş ve üzeri toplam dört farklı yaş grubundan 12’şer kişi ile yürütülmesi planlanmıştır. Çalışmada üretilen tasarımlar sosyal etkileşim, güvenlik ve konfor konuları açısından değerlendirilecektir. Proje yönetiminde iş paketlerinin 6 ay içerisinde tamamlanması hedeflenmiştir. İş paketleri atölyelerin yürütüleceği ilkokul, üniversite ve huzurevi gibi kurumlardan gerekli izinlerin alınması ve atık malzemelerin toplanmasını içeren hazırlık sürecini, her 4 yaş grubu için görüşme ve atölyelerin yapılmasını ve son olarak elde edilen verilerin ve tasarımların karşılaştırmalı değerlendirmesini içermektedir. Alınacak izinlerdeki gecikmeler, katılımcılara dair kısıtlılıklar veya dışsal etkiler ve riskler değerlendirilmiş ve tarihlerin değiştirilmesi veya organizasyonel önlemlerin alınması konularında B planları önerilmiştir. Projede hedeflenen bilimsel/akademik yaygın etki uluslararası bir makale ve bir bildiridir. Projeden beklenen ekonomik/ticari/sosyal yaygın etkiler ise proje sonuçlarını kullanacak olan kurumlara, genel olarak şehir planlama pratiğine ve gelecekteki katılımcı planlama süreçlerine fayda sağlaması ve atölye/çalıştay katılımcılarına mekan üretimine katılım ve atık yönetimi konularında farkındalık kazandırmasıdır.