Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sağ D., Yavuzşen T., Güray Durak M., Hapil Zevkliler F. Z., Güdükbay U., Saatçioğlu F.
TÜBİTAK Projesi, 2247 - A Ulusal Lider Araştırmacılar Programı, 2021 - 2026
Meme kanseri, hem dünyada, hem de ülkemizde kadınlarda en sık rastlanan ve en fazla ölüme neden olan kanser türüdür. Özellikle triple negatif meme kanserinde mortalitenin yüksek olması ve hastalığın hasta yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürüyor olması, yenilikçi tedavi yaklaşımlarının geliştirilmesine acil bir ihtiyaç doğurmaktadır. Kanser immünoterapisi, immün sistemi hücrelerini kanser hücrelerine karşı güçlendirerek kanserin büyüme ve yayılmasını durdurmayı amaçlar. İmmün sistemin, sinir sistemi ve endokrin sistemle etkileşim halinde oluşu, beden-zihin bütünlüğünün immün sistemin kansere karşı güçlenmesinde çok önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Meme kanseri hastalarında, zihin ve beden bütünlüğünü ele alan tamamlayıcı terapilerin hastalık seyrini olumlu etkilediği, bazı immün hücreleri aktive ettiği ve hastaların yaşam kalitesini arttırdığı rapor edilmiştir. Yönlendirilmiş imgeleme (guided imagery) bu tamamlayıcı terapilerden biri olarak öne çıkmaktadır. Meme kanseri hastalarının hayal kurmaları sağlanarak belirli immün hücrelerinin sayı ya da aktivasyonunun artabildiğini rapor eden çalışmalar mevcuttur. Fakat, yönlendirilmiş imgelemede, hastaların imgeleme yapmada zorlanması istenilen etkiye ulaşmada bir engel teşkil etmektedir. Biz projemizde, immün hücrelerin meme kanseriyle savaştığı bir video oyunu geliştirmeyi planlıyoruz. Bu video oyunu vasıtasıyla meme kanseri hastaları kendi immün hücrelerinin kanseri yok ettiğini kolaylıkla, aktif ve canlı bir şekilde imgeleyebileceklerdir. Böylelikle meme kanseri tedavisinde video-immünoterapi adını verdiğimiz özgün bir yönlendirilmiş imgeleme tamamlayıcı terapisi geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu yöntemle, video oyununu oynayan hastanın bağışıklık sisteminin, anti-tümöral etki göstermek üzere uyarılacağı öngörülmektedir. Böyle bir çalışma daha önce yapılmamıştır ve literatürde ilk defa yer alacaktır. Çalışmamız üniversite-sanayi-yurtdışı iş birliğinin kurulacağı, klinik-temel bilim ve mühendislik alanlarının ortaklaşa çalışmasının hedeflendiği multidisipliner, tamamiyle özgün bir çalışmadır. Çalışmamızda, triple negatif meme kanseri hastaları video- immünoterapi oyununu ya da kontrol placebo video oyununu mevcut tedavilerine (neo-adjuvan kemoterapi) ek olarak oynayacaklardır. Çalışmamız 2 ana hedeften oluşmaktadır. 1. Hedef: Videoimmünoterapi oyununun geliştirilmesi: Oyun sanayi iş birliği ile geliştirilecektir. Oyunda hastalar, kanserle savaşta önemli rol oynayan immün hücreleri olan NK hücre, CTL (CD8+ T) ve M1 makrofajları tümör dokusuna yönlendirip kanserli hücreler ile savaştıracaklardır. 2. Hedef: Video-immünoterapi oyununun meme kanseri hastalarında etkinliğinin belirlenmesi: Video immünoterapi oyununun, (i) hastalık seyrine, (ii) hastaların fizyolojik semptomları ve psikolojik iyilik hallerine etkisi ölçülecek, (iii) oyunun hastaların kan ve tümör dokusundaki immün hücrelerinin fenotipi ve aktivasyonuna etkisi detaylı analiz edilecektir. Bu proje ile video-immünoterapi adını verdiğimiz, kanser tedavisinde inovatif bir tamamlayıcı terapi geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu yöntem, meme kanseri tedavisinde kullanılan düşük maliyetli ve uygulanabilir bir strateji haline gelebilir. Bu nedenlerle, projemizin çıktılarının yüksek etki faktörlü dergilerde yayınlanma ve patentlenme potansiyeli bulunmaktadır. Bununla beraber, projemiz kapsamında geliştirilecek bir ürün olan video oyununun ticarileştirilme potansiyeli yüksektir. Ayrıca, bu yöntem, diğer kanser türleri ve hastalıklara da uygulanmak üzere güncellenebilir. Böylelikle yeni oyunların (ürün), projelerin ve tedavi yöntemlerinin geliştirilme potansiyeli mevcuttur.