Sosyal Değişim Teorisi Perspektifinden Restoranlarda İşyeri Arkadaşlığı, Sosyal Kaytarma Davranışı, Çalışma Arkadaşı Odaklı Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi


Akgündüz Y., Boğazkesenli T. M.(Yürütücü), Sümer S., Aydın A.

TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mart 2024
  • Bitiş Tarihi: Mart 2025

Proje Özeti

Turizm işletmeleri arasında yer alan yiyecek-içecek işletmeleri emek yoğun işletmelerdir. Bu nedenle çalışanların

performansı müşteri tatmini ve işletme performansı üzerinde etkili olmaktadır. Örgüt içerisinde işyeri

arkadaşlığının bulunduğu olumlu bir iklim, çalışanların birbirlerine yönelik tutumlarını ve işletmeye yönelik

tutumlarını olumlu olarak etkileyebilmektedir. Sosyal değişim teorisine göre çalışanlar örgüt içerisindeki dengeli

ve destekleyici değişim ilişkilerini sürdürmeyi tercih etmektedirler. Bu araştırmanın amacı restoranlarda işyeri

arkadaşlığı, sosyal kaytarma davranışı, çalışma arkadaşı odaklı örgütsel vatandaşlık davranışları ve işten

ayrılma niyeti ilişkisini incelemektir. Alanyazında bu dört değişkeni bir arada inceleyen bir araştırmanın

bulunmaması, alan araştırmasının restoran çalışanları örnekleminde bu araştırmanın yapılıyor olması

araştırmayı özgün kılmaktadır. Ayrıca sosyal değişim teorisinin varsayımlarının restoran işletmelerinde test

edilecek olması da bu araştırmanın özgün değerini arttırmaktadır.

Bu proje önerisi nicel araştırma yöntemlerinden yararlanılacaktır. Bu kapsamda veriler İşyeri Arkadaşlığı, Sosyal

Kaytarma Davranışı, Çalışma Arkadaşı Odaklı Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti

ölçeklerinden ve katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek amacıyla eklenen sorularla birlikte toplam 26

parametrenin yer aldığı bir anket formu ile toplanacaktır. Araştırmanın evreni İzmir’de faaliyette bulunan işletme

belgeli yiyecek-içecek işletmesi çalışanlarından oluşmaktadır. İzmir’de Temmuz 2023 itibariyle 90 adet işletme

belgeli yeme içme tesisi bulunmasına rağmen bu işletmelerin çalışan sayılarına ait net bir bilgiye ulaşılamadığı

için anket formunda yer alan parametre sayısının 10 katı olan en az 260 adet yeterli olmasına rağmen 300 adet

geçerli ankete ulaşılması hedeflenmektedir. Ölçeklerin geçerlilikleri keşfedici faktör analizi ve güvenirlikleri ise

Cronbach alpha değerlerine bağlı olarak yorumlanacaktır. Araştırmanın hipotezleri regresyon analizi ile test

edilecektir.

Veri toplama süreci, projenin 1. ayında başlayıp 8. ayının sonuna kadar sürdürülecektir. Bu süreçte projenin

danışmanı öğretim elamanı tarafından proje ekibinde yer alan lisans öğrencilerine temel düzeyde SPSS kullanımı

ile ilgili bilgilendirmeler yapılacaktır. Sonrasında veriler SPSS programına proje ekibi tarafından girilecek ve ilk

analizler proje ekibine dahil olan öğrenciler tarafından gerçekleştirilecektir.

Projenin yaygın etkisini arttırmak için proje verilerine bağlı olarak Tr Dizinde yer alan bir dergi için makale önerisi

hazırlanacaktır. Araştırma sonuçlarının İzmir’deki işletme belgeli yeme-içme tesisleri ile paylaşmaları için İzmir

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile iş birliği yapılacaktır. Ayrıca lisans öğrencilerini 2209-A programlarına

başvurmaya teşvik etmek amacıyla da araştırmanın yürütüldüğü DEU UBY’de proje ekibi ile okulun öğrencilerinin

bir araya geleceği bir söyleşi gerçekleştirilecektir.