YAĞCIBEDİR KÜLTÜR ROTASININ TESPİTİ VE TURİZM ÖĞESİ HALİNE GELMESİ İÇİN STRATEJİLERİN BELİRLENMESİ


Aktaş G. (Yürütücü), Gökçen Ş., Özdağoğlu A., Aksatan Kaplanseren M.

CB Strateji ve Bütçe Başkanlığı (Kalkınma Bakanlığı) Projesi, 2022 - 2022

  • Proje Türü: CB Strateji ve Bütçe Başkanlığı (Kalkınma Bakanlığı) Projesi
  • Başlama Tarihi: Mart 2022
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2022

Proje Özeti

Yağcıbedir Kültür Rotasının Tespiti Ve Turizm Öğesi Haline Gelmesi İçin Stratejilerin Belirlenmesi projesi teknik şartnamesi, Mart 2022 tarihinde Güney Marmara Kalkınma Ajansı (GMKA) ve Salt Eğitim ve Yazılım Teknolojileri Danışmanlık A.Ş. (SEYTD) arasında imzalanmıştır. Projenin kapsamı, Balıkesir’in Sındırgı ilçesi sınırları içerisinde, Yağcıbedir kimliğinin yaşatıldığı ve kültürel miras olarak aktarıldığı bölgelerin belirlenmesi ve bu bölgelerdeki kültürel değerleri bir paket turistik ürün olarak sunacak Yağcıbedir temalı kültür rotasının geliştirilme stratejilerinden oluşmaktadır.  Bölgenin kültür rotasına dönüştürülme potansiyeli irdelenirken, Yağcıbedir kültürünün yaşatıldığı İzmir’in Bergama ilçesinde yürütülen çalışmalarla proje desteklenmiştir. Yürütücü firma, benzer bir proje sözleşmesini İzmir Kalkınma Ajansı (IZKA) ile imzalamış, Bergama ilçesinde yürütülen çalışmalar ilgili projenin kapsamına alınmıştır.  GMKA ve IZKA adına yürütülen ve Kasım 2022 tarihinde tamamlanan projelerin nihai raporlarında, her iki projeden elde edilen bulguların karşılaştırılmalı ve birbirini tamamlayan analizlerinin birlikte sunulmasına dikkat edilmiştir.

Projenin kavramsal çerçevesi ilk olarak kültür rotaları ve kurumsal yapılanması üzerinden irdelenmiş, bu irdelemede günümüzde dünyada ve ülkemizde mevcut deneyimlerin dökümü yapılmaya çalışılmıştır. Bu dökümde kuşkusuz UNESCO, ICOMOS ve Avrupa Konseyi gibi kurumların uygulamaları önemli yer tutmakta ve dünyadaki deneyimi bu anlamda yönlendirici olmaktadır. Özellikle Avrupa Kültür Rotaları Programı kapsamında başlatılan ve halen sürdürülmekte olan rotalar detaylı olarak aktarılmıştır. Başlangıcından bu yana çok farklı lokasyonda, çok sayıda aktörün kültür rotası geliştirme girişiminde bulunması ve buna bağlı çok sayıda akademik çalışmaya konu olması ile kültür rotası sınıflandırılmasına ilişkin çalışmalar da derlenmiştir. Bu deneyim içerisinde ülkemizde de sürdürülmekte olan çalışmalar ayrıca mercek altına alınmış olup, raporun ilk bölümünde Türkiye’deki kültür rotaları çalışmalarına da yer verilmiştir.

Çalışmanın kavramsal çerçevesi kuşkusuz kültür rotaları ile ilgili “kültür turizmi” ve proje konusunun odağını oluşturan Yağcıbedir Yörükleri bağlamı nedeniyle  “Yörük kültürü” konusundaki irdelemeleri zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda turizm ve kültür ilişkisinin tartışılmasının ardından göçebe kültürü ve göçebe turizmi ile ilgili kapsamlı bir araştırma, çalışmanın ikinci bölümünü oluşturmaktadır. Bu bölümde göçebe turizmi ile ilişkili turizm türlerine kısaca değinilmesi ardından bu tür turizm gelişim bölgelerindeki ziyaretçi deneyimi ve turistik ürünler aktarılmış, ancak esas vurgu akademik çalışmalar ve bu çalışmalardan edinilen çıkarımlar üzerinde olmuştur. Çalışmanın izleyen bölümlerindeki etüt ve sorgulamaların bu bölümden kaynak aldığı çokça yaklaşıma bu bölümde yer verilmiştir.

Çalışmanın üçüncü bölümünü ise projenin konu edildiği Sındırgı yerleşimi özelindeki turizm potansiyeli ve Yağcıbedir Yörüklerine özel irdelemeler oluşturmaktadır. Sındırgı turizm sektörünün mevcut durumuna ilişkin kısa değerlendirmelerin ardından Sındırgı’nın üst ölçekte strateji planları ve bölge planları açısından nerede durduğu ve üst ölçekli ve ulusal – bölgesel kapsamlı planlama çalışmalarında bu yöreye ilişkin ne tür gelecek öngörülerinin bulunduğu irdelenmeye çalışılmıştır. İzleyen bölümlerde ise Yağcıbedir Yörükleri ve bir kültür rotası için bu kültürde dikkate alınması gereken her türlü özelliğin kapsamlı bir dökümü yapılmıştır.

Tüm çalışmalarda literatür taraması ve saha ziyaretleri sırasında gerçekleştirilen birincil veri toplama yöntemleri uygulanmış ve bulgularına bu raporda yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümleri ise Yağcıbedir Kültür Rotası önerileri ve bu öneriler kapsamında geliştirilen strateji önerilerine ayrılmıştır. Projenin önemli çıktılarından biri, Yağcıbedir kültür rotası için yönetim, ürün ve pazarlama strateji önerilerinin geliştirilmesidir. Bu kapsamda, yeni turistik ürün geliştirilmesine, mevcut ürünlerin iyileştirilmesine ve tanıtımlarında kullanılabilecek araçların tespitine yönelik strateji önerileri ele alınmıştır.

Proje çalışmalarını yürütmek üzere aşağıda isimleri yazılı ve kent planlama, kültür ekonomileri, coğrafi haritalama sistemleri, turistik ürün geliştirme, turizm türleri, turizm destinasyonları pazarlaması ve sayısal veri analizleri konularında uzman akademisyenlerden oluşan proje ekibi oluşturulmuştur. 

 

PROJE EKİBİ

 

Doç.Dr. Gürhan AKTAŞ  

Prof.Dr. Şebnem GÖKÇEN

Doç.Dr. Aşkın ÖZDAĞOĞLU

Dr. Manolya AKSATAN KAPLANSEREN

Settar Uğur KURT

Sezin GÜNGÖR