Türkçenin Yazılı Edebî Birikimi (Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü)


İsen M., Aksoyak İ. H., Horata O., Kutlar Oğuz F. S., Macit M., Yazar İ.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2021
  • Bitiş Tarihi: Haziran 2023

Proje Özeti

Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü (Türkçenin Yazılı Edebî Birikimi), başlangıçtan 20. yüzyıla kadarki divan, âşık ve tekke edebiyatı geleneğini içine alacaktır. Ayrıca Tanzimat sonrası Yenileşme Dönemi Türk edebiyatının 19. yüzyıldaki örnekleri de projeye dâhil edilecektir. 20. yüzyıl ve sonrası ise ayrıca ele alınmayı gerektirmektedir. Proje, esas itibarıyla Anadolu’da Selçuklularla başlayıp Osmanlılarla devam eden edebî birikimi vermeyi amaçlamaktadır. Bununla birlikte, Köktürk, Eski Uygur, Karahanlı, Harezm-Kıpçak, Çağatay, Azerbaycan, Irak-Suriye sahasına ait eserler de projeye dâhil edilecektir. 

Madde başlarının belirlenmesinde “edebî eser” olma kriteri aranacak, edebiyatla yakından ilgili tezkire, hatırat, menkıbe, tarih, seyahatname, münşeat, sözlük ve edebî eserlerle ilgili olmak kaydıyla şerh türündeki eserler de sözlüğe dâhil edilecektir. Kaynaklarda olduğu bildirilen fakat şu ana kadar bulunamayan eserler, mecmualardaki şiirlerin bir araya getirilmesiyle yayımlanan divan(çe)ler, sözlü gelenekten derlenerek yayına dönüştürülen halk edebiyatına ait anonim veya ferdî mahsulleri içeren Türkçe veya yabancı dildeki eserler ile  Arap ve Fars edebiyatından çevrilen eserler de madde başı olarak yer alacaktır. 

Projede, Klasik Döneme gelinceye kadar edebiyat kavramı geniş anlamıyla ele alınarak manzum-mensur her türlü yazılı ürün değerlendirilecektir. Projenin kapsamının belirlenmesinde dil esas alınmakla birlikte, dönemin şartları göz önüne alınarak, Türkçe eser veren yazarların Arapça, Farsça gibi diğer dillerde yazdığı eserler de sözlüğe dâhil edilecektir. Mevlânâ gibi, Türkçe eseri olmayan fakat Türk edebiyatını derinden etkileyen isimler de istisnai olarak projede yer alacaktır.