Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Film Tasarımı Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CEREN GÜLEROĞLU
Danışman: Dilek Tunalı
Özet:
ÖZET
“Yükseltilmiş
korku” (elevated horror / post-horror)
olarak adlandırılan, 2010’lardan itibaren Amerikan korku sinemasını endüstriyel
bağlamda yeni bir döngüye sokan ve sanat korkusuyla bağdaştırılan bu trend,
korku sever popüler kitle, niş zevklere sahip elit kitle ve korku çalışmalarını
tartışmaya dahil etmiştir. Bu döngü sinema çalışmalarında adlandırılması ve tür
bağlamında değerlendirilmesi konusunda problemlidir. Ancak bu trend de diğer
korku türlerinde olduğu gibi Amerikan toplumunun kolektif korku ve arzularını
kültür, politika, toplumsal cinsiyet ve ırk bağlamında yansıtmaktadır. Klasik
anlatıya muhalif olduğu ve ana akım korkudan daha derin anlamlar içerdiği iddia
edilen bu akımın özellikle ‘entelektüel’ kitleye hitap ettiği düşünülmektedir.
Korku sinemasında da dünyayı hegemonyası altına alan Amerikan sineması, kendi
içindeki üst ve alt kültür hiyerarşisini bu döngünün sanatsal, derinlikli ve
sembolik yapısıyla birlikte inşa etmiş ve hali hazırda varolan bir türü yeniden
üretip pazarlama stratejisi olarak piyasaya sürmüştür. Spesifik olarak aile
kavramına odaklanan bu akımın filmleri Amerikan ulusal kimliğinin ‘istisnai’
yapısını alaşağı eden, varolan sisteme karşı sanatsal bir başkaldırı niteliğinde
değerlendirilmektedir. Bir diğer yandan yükseltilmiş korkuya atfedilen üslupsal
özelliklerin bu trende özgü olmadığı savunulmakta ve korku çalışmalarınca bu
döngünün bir tür oluşu reddedilmektedir. Önemli olan nokta ise bu tartışmanın
Amerikan hegemonyası etrafında şekillenmesi ve uluslararası etkisinin göz ardı
edilmesidir. Bu çalışma biçimsel içerik analizi yöntemiyle ortaya konulmuştur.
Çalışmanın asıl amacı Amerikan kimliğinin ve hegemonyasının sanatla olan
ilişkisini yükseltilmiş korku kavramından yola çıkarak açıklamaktır.
Yükseltilmiş korku döngüsünde en çok sözü edilen Robert Eggers ve Ari Aster
isimli iki yönetmenin filmlerine odaklanılacaktır. Çalışmada Cadı (The Witch 2015), Deniz Feneri (The
Lighthouse 2019), Ayin (Hereditary
2018) ve Ritüel (Midsommar 2019) sınırlılıkları
kültür ve kimlik bağlamında incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: “Yükseltilmiş
Korku”, Amerikan Ulusal Kimliği, Amerikan İstisnacılığı, Ari Aster, Robert
Eggers