Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Kamu Hukuku Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Esra Kara
Danışman: Ali Bal
Özet:
İklim değişikliği, hem Arktik’te yaşayan insanların yaşam şartlarını
zorlaştırıp kültürlerini tehdit etmekte, hem de bölgenin hassas çevre ve
ekosistemi için risk oluşturmaktadır. Diğer yandan, Arktik bölgesindeki
buzulların erimesi ile bölgedeki potansiyel kaynaklar ve ulaşım yolları her geçen
gün daha dikkat çekici hale gelmektedir.
Günümüzde Arktik bölgesinin hukuki rejimi Birleşmiş Milletler Deniz
Hukuku Sözleşmesi’ne göre belirlenmektedir. Arktik bölgesi genel olarak bir
açık deniz olarak kabul edilmekle beraber, bölgeye kıyısı olan Kanada, Rusya,
Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka ve Norveç’in de Birleşmiş Milletler Deniz
Hukuku Sözleşmesi uyarınca Arktik Okyanusu üzerinde birtakım hak, yetki ve
yükümlülükleri bulunmaktadır. Geçmişte kıyı devletleri arasında Arktik bölgesi
üzerindeki hak ve yetkilerine ilişkin çeşitli uyuşmazlıklar yaşanmış olsa da
günümüzde bu uyuşmazlıkların büyük bir kısmı çözülmüştür.
Arktik bölgesinde bulunan sekiz devletten üçünün (İsveç, Danimarka ve
Finlandiya) Avrupa Birliği’ne üye olması ve ikisinin (Norveç ve İzlanda) Avrupa
Ekonomik Alanı’nda olması nedeniyle bölge halkının yaşam standartları, Arktik
çevresinin ve ekosisteminin korunması ve potansiyel kaynakların kullanım
durumu Avrupa Birliği’ni de yakından ilgilendirmektedir. Avrupa Birliği, 2007
yılından itibaren Arktik politikasını geliştirmekte olup, en son 2021 yılında Arktik
politikasını güncellemiştir.
Anahtar Kelimeler: Arktik, Avrupa Birliği, Deniz Hukuku, BMDHS, İklim
Değişikliği.