Yapılandırmacı öğrenme ortamında bilgi iletişim teknolojisi destekli işbirlikli kimya öğrenimi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AÇELYA PELİN ESKİCİOĞLU

Danışman: Şenol Alpat

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Fen ve Teknoloji dersinin öğretiminde yapılandırmacı yaklaşımın temel ilkelerini esas alan işbirlikli öğrenme yönteminin jigsaw tekniği uygulamalarını içeren Bilgi İletişim Teknolojisi (BİT) destekli Kimya öğrenim ortamının tasarımı ve bu materyalin öğrencilerin akademik başarılarına, kimyaya yönelik motivasyonlarına ve BİT’e yönelik tutumlarına etkisini incelemektir. Ayrıca araştırmaya katılan öğrencilerin yöntemin uygulanabilirliği hakkındaki görüşlerinin de, yapılandırılmış açık uçlu sorularla belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İzmir İlinde bir lisede öğrenim gören 59 (30 deney, 29 kontrol) 9.sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcılar seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçsal örnekleme ile belirlenmiştir. Araştırma 2013-2014 eğitim ve öğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, ölçme araçları olarak nicel verileri toplamak için araştırmacı tarafından hazırlanan “Akademik Başarı Testi”, “BİT Tutum Ölçeği” ve “Kimya Motivasyon Ölçeği” kullanılmıştır. Nitel veriler ise uygulama sonrasında öğrencilere öğretim yöntemiyle ilgili düşüncelerini almak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan yapılandırılmış açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formlarıyla toplanmıştır. Çalışmada kontrol grubundaki öğrenciler konuları ortaöğretim kimya öğretim programına uygun yöntemle yani geleneksel yöntemle işlerken deney grubundaki öğrenciler ise konuları BİT destekli işbirlikli öğrenme ortamında işlemişlerdir. Çalışmada elde edilen analizler sonucu hem konuları ortaöğretim kimya öğretim programına uygun yöntem ile işleyen kontrol grubundaki öğrencilerin hem de konuları BİT destekli işbirlikli öğrenme ortamında işleyen deney grubundaki öğrencilerin kimya dersinin “Maddenin Halleri” ünitesinde bulunan sıvıların özellikleri ile hal değişimleri konularındaki akademik başarılarının, kimyaya yönelik motivasyonlarının, BİT’e karsı tutumlarının olumlu ve anlamlı yönde etkilendiği belirlenmiştir; ancak iki öğretim yöntemi karşılaştırıldığında BİT destekli işbirlikli öğrenme yöntemi lehine anlamlı bir farkın olduğu tespit edilmiştir. xi Araştırmada kullanılan işbirlikli öğrenme yönteminin Jigsaw tekniği uygulamalarını içeren Bilgi İletişim Teknolojisi (BİT) destekli kimya öğrenim ortamının etkililiği sadece küçük bir grup üzerinde ve Maddenin Halleri Ünitesindeki sıvıların yüzey gerilimi, adhezyon-kohezyon kuvvetleri, viskozite, buharlaşma, kaynama ve hal değişimleri konuları incelenmiştir. Bu öğrenme ortamı benzer şekilde diğer sınıf düzeylerinde, daha büyük gruplarda ve konu kapsamı kimyanın başka konularını da içerecek biçimde genişletilebilir ya da farklı disiplin alanlarında da uygulanabilir. Derslerde bu gibi yöntemlerin kullanılması öğrencilerin derse yönelik olan ilgi ve motivasyonunu dolasıyla da başarısını arttıracağı düşünülmektedir.