Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.26, no.1, pp.57-63, 2012 (Peer-Reviewed Journal)
ÖZET
Dünya Sağlık Örgütü tahminlerine göre tüm ilaçların yarısından fazlası uygunsuz
şekilde reçete edilmekte, dağıtılmakta ya da satılmaktadır. Akılcı ilaç kullanımı,
“hastaların klinik ihtiyaçlarına uygun ilaçları, kişisel gereksinimlerini karşılayan
dozlarda, yeterli bir süre boyunca, kendilerine ve topluma en az maliyet ile
kullanmaları” olarak tanımlanmıştır. Akılcı ilaç kullanımı basamakları; doğru tanının
konması, prognozun belirlenmesi, tedavi amaçlarının saptanması, tedavi seçeneklerinin gözden geçirilmesi, uygun tedavinin seçimi, gerekli ise reçetenin doğru
biçimde yazımı ve takiptir. Tüm bu süreçte ilaç dışı tedavi seçeneklerinin dikkate alınması, ilaçlar için etkililik, uygunluk, güvenlilik ve maliyet analizinin yapılması,
risklerin en aza indirilmesi, doğru bilgilendirme ve hasta katılımının sağlanması
esastır. Akılcı ilaç kullanımını yaygınlaştırmada yasal önlemler, doğru bilgiye erişim ve
eğitim, başta gelen araçlardır. Bu konuda dünyada ve Türkiye’de belli bir yol alınsa da
ilaçların kullanım sorunları devam etmektedir. Akılcı ilaç kullanmı bilincinin
aşılanması için örgün ve yaygın eğitim olanakları kullanılmaya ve geliştirilmeye
devam edilmelidir. Eğitim yanında, kazanılan tutum ve davranışların korunması ve
desteklenmesi için gerekli idari düzenlemeler mutlaka yapılmalıdır. İlaç politikaları bu
yönde şekilllendirilmelidir. İlaçlardan beklenen faydalara ulaşılması bu sayede
mümkün olabilir.
Anahtar sözcükler: Akılcı ilaç kullanımı, tıp eğitimi, klinik farmakoloji