Nesefî’nin Medârik’te Mâtürîdî’ye Atıfları


Creative Commons License

Yıldırım A., Çol M., Eraydın S.

Türkiye din eğitimi araştırmaları , sa.12, ss.333-361, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.53112/tudear.981692
  • Dergi Adı: Türkiye din eğitimi araştırmaları
  • Derginin Tarandığı İndeksler: ATLA Religion Database, EBSCO Education Source, TR DİZİN (ULAKBİM), Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.333-361
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu çalışmada Ebu’l-Berekât en-Nesefî’nin Medârükü’t-Tenzîl isimli tefsirinde Mâtürîdî’ye olan atıfları üzerinde durulmuştur. Nesefî’nin, tefsirinde “Te’vîlâtü’l-Kur’ân, Şerhu’t-Te’vîlât ve Mâtürîdî” ifadeleriyle Mâtürîdî’ye yaptığı atıfların tespit ve tahlili yapılmıştır. Çalışmanın temel amacı Zemahşerî’nin el-Keşşâf’ından yararlanan Nesefî’nin, Mâtürîdî’nin Te’vîlâtü’l-Kur’ân isimli tefsirinden hangi ölçüde istifâde ettiğini ortaya koymaktır. Buna ek olarak Nesefi'nin Mâtürîdî’ye atıflarında Te’vîlâtü’l-Kur’ân’dan mı yoksa Şerhu’t-Te’vîlât’tan mı yararlandığını tespit etmektir. Şerhü’t-Te’vîlât’ın nüshalarının tam olmadığı iddiası sebebiyle -Nesefî’nin atıflarından hareketle- Şerhü’t-Te’vîlât’ın yazma nüshaları da incelemeye tabi tutulmuştur. Böylece Medârikü’t-Tenzîl’in tefsir literatüründeki konumu ve kaynakları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada Nesefî’nin, dil ve üslup itibariyle el-Keşşâf’ın tesirinde kaldığı, bununla birlikte kelâmî ve fıkhî konular başta olmak üzere birçok hususta Te’vîlatü’l-Kur’ân’dan istifade ettiği sonucuna ulaşılmıştır.